Prawa przysługują każdemu z nas, nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Jednak nie mogą być one ograniczane ze względu na pewne kwestie takie jak: rasa, płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe i społeczne.

Pierwszym dokumentem stwierdzającym istnienie naturalnych praw jednostki była Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789 roku. Jednak tak naprawdę na ochronę praw człowieka pozwoliły dopiero dwa dokumenty stworzone nieco później. Pierwszym z nich była Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 roku, a drugim Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona w 1948 roku. W drugim dokumencie znalazły się podstawowe prawa, a wśród nich m.in. wolność, równość, prawo do pracy, posiadania obywatelstwa, ochrony społecznej, do nauki, zakładania rodziny.

Koncepcja praw człowieka opiera się na założeniu, że każdemu człowiekowi przysługują pewne prawa. Prawa te wynikają z jego godności. Można je też w pewien sposób scharakteryzować. Przede wszystkim są:

• niezbywalne – co oznacza, że nie można się ich zrzec,
• nienaruszalne – nie mogą być regulowane przez władze i istnieją niezależnie od niej,
• naturalne – rodzimy się z nimi, 
• niepodzielne – stanowią wzajemnie zależną i integralną całość,
• powszechne – przysługują każdemu człowiekowi i są obecne na całym świecie.

Każde państwo oraz wszyscy ludzie na świecie powinni przestrzegać każdej ze składowych praw człowieka w równym stopniu. Aby mogła istnieć sprawiedliwość, a co za tym idzie – również pokój na świecie należy tych praw przestrzegać i je szanować. Państwo, jako instytucja służąca obywatelom, powinno z kolei te prawa chronić i reagować w odpowiedni sposób, kiedy są łamane. Ale nie tylko państwo powinno dbać o prawa człowieka. Przede wszystkim powinni robić to ludzie. Jak wszyscy wiemy zdecydowanie za długo prawa człowieka przysługiwały osobom, które posiadały pewne przywileje z racji przynależności do odpowiedniej klasy. Przez wiele lat ludzie pozbawiani byli praw choćby ze względu na kolor skóry czy płeć. A przecież doskonale wiemy, że wszyscy powinni być równi wobec prawa. Zadaniem każdego z nas jest przeciwdziałanie i jednocześnie walka z dyskryminacją, którą możemy spotkać jeszcze cięgle bardzo często mimo, że żyjemy w XXI wieku.

Bardzo ważne jest to, że kraje członkowskie Unii Europejskiej, inne państwa, które pragną być jej członkami oraz te, z którymi UE zawarła porozumienie dotyczące handlu i współpracy muszą przestrzegać praw człowieka. Unia Europejska, za jeden ze swoich celów, uważa obronę praw szeroko pojętych – obywatelskich, politycznych, ekonomicznych, socjalnych i kulturowych. Oprócz tego broni też niepodzielnego i powszechnego charakteru tych praw.

Ze wszystkimi prawami człowieka związana jest również zasada wolności. Oznacza ona brak zniewolenia np. w postaci więzienia, niewolnictwa czy brak ograniczeń ze strony władz czy zwierzchników. Wolność jest jednym z najważniejszych aspektów naszego życia i może przejawiać się we wszystkich jego dziedzinach. Musimy pamiętać jednak, że jako ludzi wolni powinniśmy również mieć świadomość odpowiedzialności.  Wolność jest pojmowana w dwóch kategoriach. Mamy tak zwaną „wolność od” – co oznacza brak przymusu oraz „wolność do” – co oznacza możliwość dokonywania wyborów. Najbardziej znanymi formami wolności jest: wolność słowa, wolność religijna, wolność gospodarcza.

Jeśli pamiętamy o wolności, to nie powinniśmy zapominać również o demokracji i zasadach z nią związanych.  Do podstawowych zasad demokracji należy zaliczyć przede wszystkim zasadę suwerenności. Chodzi w niej o to, że do decydowania i rozstrzygania w sprawach najważniejszych dla państwa prawo ma naród. Naród tak naprawdę jest też źródłem władzy poprzez to, że wybiera parlament i prezydenta. Kolejnym ważnym elementem demokracji jest zasada pluralizmu. Polega ona na możliwości istnienia partii politycznych niezależnie od władz państwowych, które mogą ze sobą rywalizować w celu zdobycia jak największego poparcia. Inna zasada mówi z kolei o trójpodziale władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zasada państwa prawa mówi o tym, że prawo powinno określać stosunki między władzą, jednostkami, dzięki czemu zagwarantowana będzie równość obywateli. Bardzo ważną rolę pełni również konstytucjonalizm – a więc ustrój oparty na konstytucji oraz praworządność – rządzenie zgodnie z prawem. Z uwagi na to, że populacje krajów są liczne – zgodnie z zasadą przedstawicielstwa ludzie wybierają swoich przedstawicieli.

Wszystkie zasady oraz prawa przedstawione w tym artykule są niezwykle ważne w naszym życiu – jako życiu społeczności oraz w życiu jednostek. Przestrzegając tych wszystkich zasad pamiętajmy jednak o szacunku jakim wszyscy powinniśmy się darzyć.