Uroczystość świętego Andrzeja łączy przedchrześcijańskie i chrześcijańskie tradycje i zwyczaje, które są obecne w Rumunii i w innych krajach.

W czasach starożytnych, "Sântandrei" był bóstwem Daków uosabianym z wilkiem, którego chrześcijanie nazwali Świętym Andrzejem, w niektórych regionach Rumunii data 30 listopada jest znana jako "Dzień Wilka". Z biegiem czasu nazwa bóstwa została zapominana, ale wiele tradycji przetrwało.

Noc „Sântandrei” (z 29 na 30 listopada) związana z cyklem wznowy czasu (który pokrywa się z fermentacją wina w beczkach jeszcze z czasów Traków) zachowuje wiele śladów przedchrześcijańskich.

Czczony przez wszystkich chrześcijan i muzułmanów, Święty Andrzej był jednym z apostołów Jezusa. Według Biblii, Andrzej był bratem Piotra, urodził się w Bestiadzie, miejscowości znajdującej się na brzegu jeziora Genezaret. Z zawodu był rybakiem.

Chociaż Święty Andrzej był Żydem, jego imię wywodzi się z greckiego "Andreas", co oznacza odważny, mężny.

Święty Andrzej był uczniem Jana Chrzciciela i pierwszym apostołem, który podążał za Jezusem - tuż po jego chrzcie. Po zmartwychwstaniu Jezusa, apostołowie pozostali przez kilka lat w Jerozolimie, ale około 50 roku naszej ery zdecydowali się głosić słowo Jezusa w innych miejscach. Zatem Święty Andrzej z bratem przemierzył Azję Mniejszą (Turcję), a potem Bałkany. Uczynił znanymi słowa Jezusa w Grecji, Rumunii i Rosji. Jest patronem Szkocji (szkocka flaga prezentuje krzyż Świętego Andrzeja), Rumunii, Hiszpanii, Sycylii, Grecji i Rosji.

Ostatnie dni swojego życia spędził w Patras (Grecja), gdzie zmarł jako męczennik w dniu 30 listopada 60 roku naszej ery.

Po chrystianizacji przodków rumuńskich, stare wierzenia i rytuały nie zostały utracone, ale zachowały się i włączono je do tradycji chrześcijańskich. Dlatego też przedchrześcijańskie tradycje istnieją do dzisiaj, a ich przykładem jest noc Świętego Andrzeja.

W tradycji rumuńskiej noc 30 listopada jest magiczna, zwierzęta (szczególnie wilki) i złe moce (duchy) nabywają niezwykłych sił i ranią ludzi, wpływają na płodność ziemi i zwierząt. Także z tą nocą związane są przetrwałe rytuały miłości.

Tej samej nocy, duchy zmarłych wychodzą z grobów i walczą z upiorami dopóki kogut nie zapieje i dopóki przestrzeń nie jest oczyszczona.

Według starego przesądu, aby chronić się przed mocą wilków i by nie pozwolić im znaleźć się w pobliżu domu – w tym dniu: nie należy czesać włosów, nie powinno się ciężko pracować, sprzątać domu, czy wyrzucać śmieci. Również, aby trzymać się z dala od duchów, które mogą nawiedzić dom, trzeba potrzeć futryny i okna dwoma ząbkami czosnku.

Dzień Świętego Andrzeja jest przeciwieństwem Pięćdziesiątnicy, kiedy przez zstąpienie Ducha Świętego cała natura jest błogosławiona, a rośliny lecznicze zwiększają moc uzdrawiania.

W tym dniu dziewczyny mogą znaleźć swoją bratnią duszę, istnieje wiele rytuałów z tym związanych:

· Przed pójściem spać dziewczyna zostawia pod poduszką trochę bazylii, a wizerunek jej bratniej duszy pojawi się w śnie.

· Inną metodą jest "zrobione w małym garnku": dziewczyna staje z przodu pieca i odwraca do góry nogami nowy mały gliniany garnek, który w środku ma trzy płonące węgle. Po wypowiedzeniu magicznych słów, znów odwraca garnek – dzięki temu będzie przyciągać uwagę ukochanego.

· Dziewczyna wrzuca pierścień pobłogosławiony przez kapłana do szklanki z wodą, dzięki czemu będzie mogła zobaczyć twarz swojej bratniej duszy w wodzie.

· Aby śnić o swoim przyszłym mężu dziewczyna umieszcza 41 nasion pszenicy pod poduszką. Przed snem mówi: "Wy, 41 nasion pszenicy/ zasnę/ będę odpoczywać/modląc się do Boga/ by zesłał mi anioła, którego wybrał dla mnie." Jeśli dziewczyna śni o kimś, kto bierze pszenicę – wyjdzie za mąż za tego mężczyznę.

· W nocy przed snem, dziewczyna kładzie grzebień i lusterko pod poduszką, a podczas snu zostanie jej ujawniona twarz bratniej duszy.

· Dziewczyna bierze miskę z wodą, kładzie dwie krople wosku, pierwsza reprezentuje ją, a druga mężczyznę, o którym myśli. Jeśli te krople się połączą mówi się, że osoby te będą razem.

· Innym sposobem, aby dowiedzieć się o swojej bratniej duszy jest przygotowanie cienkiego pszennego chleb, bardzo słonego, pieczonego na płycie w piecu i zjedzenie go przed snem. Mężczyzna, który przyjdzie, by przynieść dziewczynie wodę we śnie - poprosi ją o rękę w ciągu roku.

· Dziewczyna może przygotować pierogi z karteczkami, na których wypisane są imiona kilku chłopców. Potem gotuje pierogi i ten, który wypłynie jako pierwszy na powierzchnię wody zostanie wyjęty i przełamany, by dziewczyna mogła dowiedzieć się kto jest jej bratnią duszą.

W tym dniu dziewczyny przygotowują chleb i umieszczają w środku jeden ząbek czosnku. Zostawiają ten chleb w ciepłym miejscu w domu na tydzień. Jeśli czosnek wykiełkuje - dziewczyna będzie szczęśliwa. W przeciwnym razie, mówi się, że będzie pozbawiona szczęścia.

W Dniu Świętego Andrzeja możemy dowiedzieć się, jak pogoda będzie w przyszłym roku. Zgodnie z tradycją potrzebujemy 12 cebul, które zostawiamy na poddaszu aż do Wigilii. Każdy miesiąc w roku odpowiada jednej cebuli. Cebule, które będą zepsute oznaczają miesiące z gradem i deszczem, a te, które wykiełkowały oznaczają miesiące korzystne dla zbiorów.

Jeżeli w trakcie tej nocy jest ciepło, a niebo jest jasne, to będziemy mieć łagodną zimę, jeśli będzie zimno – zima będzie ciężka.

W Rumunii wspólnym zwyczajem dla każdego członka rodziny jest umieszczenie pszenicy, aby wykiełkowała. Ten, którego pszenica będzie wysoka - będzie miał dobry rok obfitujący w pieniądze i zdrowie.

Mówi się, że Święty Andrzej znany jako Stary Andrzej, to ten, który zaczyna piękny miesiąc pełen prezentów.